Wanda Pilchowa

rok i miejsce urodzenia: 9 lutego 1920

rok i miejsce śmierci: 16 sierpnia 1982 w Jabłonce

Działalność:

Wanda Pilchowa urodziła się w Staniątkach. Była siostrzenicą ks. Jana Góralika, proboszcza z Podwilka, więc przyjeżdżała do wuja na Orawę. Była świadkiem pojmania go przez Niemców w 1939 roku. Wanda na Orawie wyszła za mąż za Andrzeja Pilcha i na stałe zamieszkała w Jabłonce. Jej mąż w 1947 roku został wybrany na wójta gminy Jabłonka.

Twórczość:

Wiersze o Orawie w zbiorze „Pokłon Orawie”, w czasopiśmie „Orawa”. Jest autorką wiersza, który stał się hymnem LO im. Bohaterów Westerplatte w Jabłonce, a rozpoczyna się słowami: „Znasz kolego stolicę Orawy…”

Wanda Pilchowa jest dobrym obserwatorem otaczającego ją świata. Interesuje się tym, co ważne dla orawskiej społeczności, a także sięga po tematy okolicznościowe. To interesujący przekaz dla Orawian, bo autorka pokazuje takie postawy, nad którymi się nie zastanawiają, one są u nich zautomatyzowane. Ona je dostrzega, bo jest osobą, która wśród Orawian zamieszkała.

W utworze „Na Orawie takie zwyki…” to wiersz, w którym o zwyczajach orawskich opowiada niepiylok, czyli osoba, która mieszka na Orawie, ale stąd nie pochodzi. Opisuje w prześmiewczy sposób, jak należy się zachować, czego nie robić, na co uważać, żeby nie trzeba było czarów odczyniać. A wiersz kończy się bardzo radośnie: I takie to zwyki – na nasyj Orawie. Przyznocie, ze o nik słucho sie ciekawie!

fragment wiersza „Do Ojca św. Jana Pawła II”

[…]

Ale wiedz o tym, Ojcze – my Twoi rodacy

na każdy dzień Twojej żmudnej i tułaczej pracy

Położymy przed Bogiem… gorące pacierze

Wierząc…, że swą Boską mocą Cię ustrzeże […]

Gdy na Boże Narodzenie w Polsce zabrzmią wszędy

przy choince… tak zwane od wieków kolędy –

poproś Boga, nasz Ojcze – niech w nas wiarę mnoży –

i pobłogosław Polskę – Ty zastępco Boży!

(Jabłonka Orawska, 7 stycznia 1979)