Franciszek Kott

rok i miejsce urodzenia: 31 lipca 1918 w Zubrzycy Dolnej

rok i miejsce śmierci: 11 kwietnia 1994 w Zubrzycy Dolnej, spoczywa na cmentarzu w Zubrzycy Górnej

działalność

W czasie II wojny światowej był żołnierzem w Armii Słowackiej, w latach 1946−1993 pracował w Okręgowym Zarządzie Wodnym w Nowym Targu; współpracował z Zespołem Pieśni i Tańca „Orawa” z Zubrzycy Górnej, którego kierownikiem był Stanisław Wałach; członek kolegium redakcyjnego „Kalendarza Orawskiego”. Jego żoną była Helena Kowalczyk. Przyjaźnili się z rodziną prof. Tadeusza Zathheya (Akademia Muzyczna we Wrocławiu).

Twórczość: „Wesele orawskie w dawnych czasach” opublikowane w: Zagadnienia z kultury Podhala, Spisza i Orawy z. nr 3/1986; dwa teksty: „Opowiadanie”, „W downyk casak wiesna na Orawie” zostały przedrukowane w „Orawskiej czytance” (2012)

Franciszek Kott był dobrym obserwatorem codzienności Orawian. Czuł tradycje i orawską kulturę. W jego twórczości znajdziemy elementy etnograficzne, ale także obyczajowe i psychologiczne.

opis wybranego utworu

Franciszek Kott jest autorem utworu scenicznego w pięciu aktach „Wesele orawskie w downyk casak”, który napisał dla zespołu folklorystycznego z Zubrzycy Górnej. Autor szczegółowo opisach etapy orawskiego wesela lat 50. i 60. XX wieku. Wyjaśnia, jaki był ich przebieg i jak je organizowano. Są dialogi i przemowy, które wygłaszano, np. rodzice.

fragment opowiadania „W downyk casak wiesna na Orawie”

Kiedy gazda rano stanół, to nakormiół kónia, prziryktowoł wóz, włozół noń pług, kolca, bróny, motyke i styk. Styk to była tako łopatka na kiju zawiysono na pługu. Kie sie obiyroł liymies aliebo trzosło, to sie tym stykiym srucało pyrz. Na wóz sie brało troche siana, cóby w razie potrzeby dać kóniowi pod zymby.